काठमाडौं । पछिल्लो समय निर्जीवन बीमा व्यवसायमा सुधार देखिएको छ।

गत आर्थिक वर्षको फागुन महिनाको तुलनामा चालु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को सोही अवधिमा निर्जीवन बीमा कम्पनीहरूको बीमा शुल्क संकलन ८.९१ प्रतिशतले वृद्धि भएको नेपाल बीमा प्राधिकरणको तथ्यांकले देखाएको छ। चालु आर्थिक वर्षको फागुनसम्म १८ निर्जीवन बीमा कम्पनी (१४ निर्जीवन र ४ निर्जीवन लघु बीमा)ले २८ अर्ब ६० करोड ८४ लाख रुपैयाँ बीमा शुल्क संकलन गरेका छन्, जुन अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको तुलनामा २ अर्ब ३४ करोड रुपैयाँ धेरै हो।

बीमा व्यवसायमा सुधार आउनुको मुख्य कारण अर्थतन्त्रमा क्रमशः आएको सुधार, सवारीसाधनको बिक्रीमा वृद्धि र सम्पत्ति बीमा गर्नेहरूको संख्या बढ्नु हो। बीमा पोलिसी बिक्री पनि उल्लेख्य रूपमा बढेको छ। चालु आर्थिक वर्षको फागुनसम्म निर्जीवन बीमा कम्पनीहरूले २० लाख ७३ हजार ४६३ वटा पोलिसी बिक्री गरेका छन्, जुन गत वर्षको सोही अवधिको तुलनामा १ लाख ११ हजार ४३९ वटा धेरै हो। फागुन महिनामात्रै निर्जीवन बीमा कम्पनीहरूले ३ अर्ब ८३ करोड रुपैयाँ बीमा शुल्क संकलन गरेका छन्।

हाल बीमा व्यवसायमा शिखर इन्स्योरेन्स अग्रस्थानमा रहेको छ। ८ महिनाको अवधिमा शिखर इन्स्योरेन्सले सबैभन्दा धेरै ४ अर्ब १ करोड रुपैयाँ बीमा शुल्क संकलन गर्दै १ लाख ९७ हजार २५८ वटा पोलिसी बिक्री गरेको छ। दोस्रो स्थानमा रहेको सगरमाथा लुम्बिनी इन्स्योरेन्सले ३ अर्ब ३२ करोड रुपैयाँ बीमा शुल्क संकलन गरेको छ भने सिद्धार्थ प्रिमियर इन्स्योरेन्स २ अर्ब ७५ करोड रुपैयाँ संकलनसहित तेस्रो स्थानमा छ। अन्य कम्पनीहरूमध्ये आईजीआई प्रुडेन्सियलले २ अर्ब ३७ करोड, हिमालयन एभरेष्टले २ अर्ब २१ करोड, नेकोले २ अर्ब १९ करोड, एनएलजीले १ अर्ब ८६ करोड, द ओरिएन्टलले १ अर्ब ७० करोड, युनाइटेड अजोडले १ अर्ब ६० करोड, सानिमा जीआईसीले १ अर्ब ५७ करोड, नेपाल इन्स्योरेन्सले १ अर्ब ४० करोड, प्रभु इन्स्योरेन्सले १ अर्ब १६ करोड, राष्ट्रिय बीमा कम्पनीले १ अर्ब ९ करोड र नेशनल इन्स्योरेन्सले सबैभन्दा कम ७६ करोड ४८ लाख रुपैयाँ बीमा शुल्क संकलन गरेका छन्।

लघुबीमा कम्पनीहरूले पनि आफ्नो व्यवसाय विस्तार गर्दै लगेका छन्। गत वर्ष निर्जीवन बीमा व्यवसायमा लघुबीमा कम्पनीहरूको हिस्सा १ प्रतिशतभन्दा कम थियो भने यो वर्ष २ प्रतिशत पुगेको छ। फागुनसम्म ४ लघुबीमा कम्पनीहरूले ५७ करोड ९६ लाख रुपैयाँ बीमा शुल्क संकलन गरेका छन्, जुन कुल निर्जीवन बीमा व्यवसायको २.०३ प्रतिशत हो। नेपाल माइक्रो इन्स्योरेन्सले १६ करोड ६४ लाख, प्रोटेक्टिभ माइक्रो इन्स्योरेन्सले १४ करोड ६३ लाख, स्टार माइक्रो इन्स्योरेन्सले १३ करोड ५१ लाख र ट्रस्ट माइक्रो इन्स्योरेन्सले १३ करोड १६ लाख रुपैयाँ बीमा शुल्क संकलन गरेका छन्।

व्यवसाय वृद्धि भए पनि निर्जीवन बीमा कम्पनीहरूको दायित्व भने बढिरहेको छ। गत असोज दोस्रो साता आएको बाढीपहिरोका कारण १३ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढीको दाबी परेको छ, जुन बीमा कम्पनीहरूको तीन महिनाको व्यवसाय बराबर हो। यसले निर्जीवन बीमा कम्पनीहरूको नाफा प्रभावित पार्न सक्छ। तथापि, पछिल्लो समय निर्जीवन बीमा व्यवसायमा देखिएको सुधार उत्साहजनक रहेको र आगामी महिनाहरूमा यो वृद्धिको गति कायम रहने विज्ञहरूले अनुमान गरेका छन्।