काठमाडौं । यूरोपको जलवायु अनुगमनकारी संस्थाले सन् २०२३ लाई इतिहासकै सबैभन्दा तातो वर्ष ठहर गरेका छन्। त्यसमा पनि गत महिना अक्टोबर सबैभन्दा तातो महिना भएको दाबी गरिएको छ।

यूरोपेली संघ (ईयू)को ‘कोपर्निकस क्लाइमेट चेन्ज सर्भिस (सीथ्रीएस)’ का अनुसार अक्टोबर महिनामा अमेरिका र मेक्सिकोका केही भागमा खडेरी परेको थियो भने पृथ्वीको ठूलो भूभाग सामान्य अवस्थाभन्दा बढी ओसिलो देखिएको थियो। 

आँधीलाई अधिक क्रूर र विनाशकारी बनाउनमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने विश्वव्यापी तापक्रम वृद्धिद्वारा प्रेरित एक घटना समुद्री सतहको तापक्रम अहिलेसम्मकै उच्च रेकर्ड गरिएको छ।

‘अक्टोबर २०२३ मा असाधारण तापमानको विसंगति देखिएको छ, जसले यस पहिलेको चार महिनाको विश्वव्यापी तापमान रेकर्डलाई मेटाएको छ’, सी ३ एसका उपनिर्देशक सामन्था बर्गेसले भने। 

‘सन् २०२३ रेकर्डमा सबैभन्दा न्यानो वर्ष हुनेछ, र हाल यो पूर्वऔद्योगिक औसतभन्दा १.४३ डिग्री सेल्सियस बढी छ’, उनले भने।

सन् २०१५ को ऐतिहासिक पेरिस सम्झौतामा करिब २०० देशले औद्योगिक युगभन्दा अघिदेखि नै विश्वव्यापी तापमान वृद्धिलाई दुई डिग्री सेल्सियसभन्दा कममा सीमित राख्ने र सम्भवतः सुरक्षित १।५ डिग्री सेल्सियसमा सीमित राख्ने प्रतिबद्धता जनाएका थिए । 

असाधारण सीमाले तापक्रम अघिल्लो औसतभन्दा माथि उक्लँदै गर्दा, वैज्ञानिकहरूले ग्रहमा तातो हरितगृह ग्यास प्रदूषण रोक्न विश्वका नेताहरूमाथि यो महिना संयुक्त राष्ट्रसंघको कोप २८ जलवायु सम्मेलनका लागि दुबईमा भेट्ने तयारी गरिरहेका बेला कहिल्यै पनि त्यति दबाबका लागि आवश्यक नभएको बताएका छन् । यी तापमान सीमाहरू एक वर्षको सट्टा धेरै दशकहरूमा औसतको रूपमा मापन गरिनेछ।